(ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΚΟΣΜΟΣ)
Ο κ. Λαζαρίδης μιλάει για πρώτη φορά, για όλους και για όλα, μια και έζησε από κοντά όλα τα γεγονότα της εποχής εκείνης.
Έζησε διώξεις, έζησε από κοντά την ξενοκίνητη κομμουνιστική ανταρσία του 1946-49 και στη δεύτερη δίκη του Νίκου Μπελογιάννη το 1952, είκοσι χρονών τότε, καθόταν στο εδώλιο με τη στολή του στρατιώτη.
Καταδικάστηκε σε θάνατο και μαζί με τους άλλους μελλοθάνατους κλείστηκε στην απομόνωση των Φυλακών Καλλιθέας, περιμένοντας το εκτελεστικό απόσπασμα.
Στα τέλη Μαρτίου του 1952, εκτελέσθηκαν, μόνο ο Μπελογιάννης, ο Μπάτσης, ο Καλούμενος και ο Αργυριάδης. Το πρωί που πήγε να τους πάρει το εκτελεστικό απόσπασμα, ο επίτροπος διάβασε και το βασιλικό διάταγμα, με το οποίο απονεμόταν χάρη στον Τάκη Λαζαρίδη λόγω του νεαρού της ηλικίας του.
Η θανατική καταδίκη μετατράπηκε για εκείνον σε ποινή ισόβιων δεσμών.
Ο Τάκης Λαζαρίδης έχει γράψει μια σειρά βιβλίων για την "θητεία" του στην αριστερά με ποιό χαρακτηριστικό το "Ευτυχώς ηττηθήκαμε σύντροφοι" που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις "Πελασγός".
Γιατί λοιπόν «ευτυχώς ηττηθήκαμε σύντροφοι» κ. Λαζαρίδη;
Γιατί αν είχε κερδίσει η Αριστερά, το ΚΚΕ, θα είχαμε γίνει δεύτερη Αλβανία, γιατί όλες αυτές οι χώρες που προσδέθηκαν στο σοβιετικό άρμα, που πήγαν δηλαδή με τον Στάλιν, όλες οι χώρες κ. Θεοδώρου, έγιναν Αλβανία, Βουλγαρία, Ρουμανία.
Ποια ήταν η συνέπεια για αυτές τις χώρες, τι γίνανε; Η συνέπεια για αυτές τις χώρες είναι, ότι μείνανε πενήντα χρόνια πίσω. Οικονομικά, κοινωνικά, πολιτιστικά, μείνανε πενήντα χρόνια πίσω. Και αν εμείς είχαμε νικήσει, γιατί αυτό ήταν το πρόγραμμα του ΚΚΕ, θα είχαμε γίνει νέα Αλβανία.
Δηλαδή θα μας ευχαριστούσε να ήμασταν σήμερα Αλβανία, θα το θέλαμε;
Τι ήταν ο Δημοκρατικός Στρατός Ελλάδος; Ήταν Έλληνες, ήταν Σλάβοι, πότε και που οργανώθηκε, που εξοπλίστηκε;
Λοιπόν ο ΔΣΕ αποτελούνταν κυρίως από Έλληνες.
Ένα μέρος του ήταν Σλαβομακεδόνες. Αυτοί που αποτελούσαν τον ΔΣΕ και πάλευαν, είχαν το όραμα για μια Ελλάδα σοσιαλιστική, αυτό ήταν το όραμα. Πολεμούσαν δηλαδή, έχοντας πλήρη βεβαιότητα ότι αγωνίζονται για το καλό της Ελλάδος και αυτή την βεβαιότητα είχα και εγώ, όπως και όσοι σαν και μένα κομμουνιστές. Με την διαφορά, ότι ο εμφύλιος πόλεμος ξεκίνησε με εντολή και διεξήχθη από τους Σοβιετικούς, οι οποίοι Σοβιετικοί μαζί με τους Βουλγάρους, τους Αλβανούς κτλ, οι οποίοι τότε ήταν μια ομάδα εξόπλιζαν και στήριζαν τον ΔΣΕ. Χωρίς αυτή την βοήθεια, χωρίς αυτό το στήριγμα, ο ΔΣΕ δεν μπορούσε να πολεμήσει, όχι τρία χρόνια που πολέμησε, αλλά ούτε τρεις ημέρες.
Ο ΔΣΕ που οργανώθηκε κ. Λαζαρίδη και που εξοπλίστηκε; Στην Ελλάδα, στην Αλβανία, στη Βουλγαρία, στο Μπούλκες; Ποια είναι η αλήθεια;
Ο Δημοκρατικός Στρατός ξεκίνησε καταρχής από δω από το εσωτερικό, αυτό είναι σίγουρο δηλαδή, με ανθρώπους καταδιωκόμενους, γιατί είχαμε πολλούς καταδιωκόμενους τότε και γενικά αριστερούς οι οποίο θέλανε να βγούνε να πολεμήσουνε για την ελευθερία της Ελλάδος.
Για μας τότε εχθρός, ήτανε οι Άγγλοι, οι Αμερικάνοι, ο μοναρχοφασισμός κλπ, να πολεμήσουμε.
Αλλά από κει και πέρα, οι ΔΣΕ ενισχύθηκε με πολλούς κομμουνιστές οι οποίοι είχαν καταφύγει τότε στο Μπούλκες και ενισχύθηκαν παρά πολύ στρατιωτικά, υλικά, οικονομικά από τον σοβιετικό συνασπισμό.
Δηλαδή την Ρωσία, τη Βουλγαρία, την Αλβανία, τη Γιουγκοσλαβία κτλ.
Χωρίς την στήριξη και βοήθεια των παραπάνω, τον σοβιετικό συνασπισμό δηλαδή, ο ΔΣΕ δεν μπορούσε να αντισταθεί και όταν ο ΔΣΕ τα έβλεπε σκούρα, χωνότανε εκεί μέσα και αναδιοργανώνονταν και εκεί είχε και νοσοκομεία, εκεί είχε και την στήριξη, εκεί είχε τα πάντα.
Δηλαδή κ. Θεοδώρου είναι σίγουρο ότι αν δεν μας στήριζαν αυτοί, ο Δημοκρατικός Στρατός δεν θα μπορούσε να σταθεί.
Πατρίδα ελεύθερη, ή πατρίδα υποταγμένη στο σοβιετικό μπλόκ; Η άλλη πλευρά, πατρίδα ελεύθερη, ή πατρίδα υποταγμένη στην Αγγλία και στην Αμερική;
Όχι, όχι, Πατρίδα ελεύθερη, αλλά συνασπισμένη και ενωμένη με το σοβιετικό μπλόκ, το οποίο κατά την γνώμη μας τότε, ήταν το κράτος, η εξουσία, των αγροτών - εργατών. Δηλαδή πιστεύαμε τότε, ότι εκεί υπήρχε η τέλεια Δημοκρατία, είχε ανεβεί στην εξουσία η εργατιά με την αγροτιά, οικοδομούσανε μια νέα κοινωνία και συνεπώς το να' μασταν μαζί και εμείς ήταν το καλύτερο.
Δηλαδή τα ιδανικά μας ήταν τότε, ελεύθερη, ανεξάρτητη, ευτυχισμένη Ελλάδα. Και ότι θα ήμασταν στο σοβιετικό συνασπισμό για μας δεν θεωρούσαμε ότι ήταν εξάρτηση.
Ήταν σαν να ήμασταν μια οικογένεια όλοι μαζί, οι οποίοι αγωνιζόμασταν για ένα σκοπό.
Ποιό; Την πανανθρώπινη την λευτεριά, να εγκαθιδρυθεί σοσιαλισμός σε ολόκληρο τον κόσμο.
Τι το καλύτερο να είμαστε όλοι αδέλφια, να μην υπάρχει εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο; Υπάρχει καλύτερο ιδανικό;
Ποια ήταν τα καθοριστικά λάθη του ΚΚΕ, τότε;
Το καθοριστικό λάθος του ΚΚΕ είναι ότι πιστεύοντας ότι εξυπηρετεί τα συμφέροντα της πατρίδος, της Ελλάδος, ακολούθησε κατά γράμμα τις εντολές των Σοβιετικών, δεδομένου ότι το ΚΚΕ και οι ηγέτες του ΚΚΕ πάντοτε, ήσαν διορισμένοι από τους Σοβιετικούς.
Ο Ζαχαριάδης, κ.α. δηλαδή αυτά είναι, δεν ξέρω αν έχεις διαβάσει κ. Θεοδώρου ή έχεις ακούσει: είναι γεγονός ομολογημένο από όλους και γραμμένο από όλους, ότι και ο Ζαχαριάδης ήταν διορισμένος και εν συνέχεια οι άλλοι ηγέτες που ήρθανε μετά, Κολιγιάννης, Παρτσαλίδης, Ιωαννίδης, όλοι αυτοί ήσαν διορισμένοι από τους Σοβιετικούς και θεωρούσαν ύψιστο χρέος τους να εκτελούν τις εντολές των Σοβιετικών, διότι πίστευαν ότι με αυτόν τον τρόπο, θα κάναμε μια Ελλάδα, ελεύθερη, σοσιαλιστική, ευτυχισμένη κτλ, με καλές προθέσεις δηλαδή, αλλά προς την κόλαση.
Ποια η στάση του ΚΚΕ διαχρονικά για το Μακεδονικό ζήτημα;
Τι λέγανε τότε στην 5η ολομέλεια;
Διαχρονικά το ΚΚΕ, επειδή όπως σας είπα πάντοτε στήριζε και εφάρμοζε την πολιτική του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος με επικεφαλής την Σοβιετική Ένωση, πάντοτε λοιπόν και στο Μακεδονικό είχε μπερδεμένες θέσεις.
Τη μια υποστήριζε την θέση του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος, ότι η Μακεδονία είναι βουλγαρική, σερβική κτλ. Κι' όντως το ΚΚΕ παρά πολλές φορές στα συνέδρια έπαιρνε αυτή τη θέση, ότι η Μακεδονία είναι σερβική, βουλγαρική, ανεξάρτητη.
Δηλαδή ανεξάρτητη Μακεδονία η οποία να ανήκει στη Βουλγαρία, ή στην Γιουγκοσλαβία κτλ.
Και στην 5η Ολομέλεια ο Ζαχαριάδης, επειδή τότε ο ΔΣΕ, έπασχε πάρα πολύ από εφεδρείες,
ο ΔΣΕ δεν είχε εφεδρείες και δεν είχε εφεδρείες διότι ο λαός δεν στήριζε τον ΔΣΕ δεν είχε την δυνατότητα να αναπληρώσει αυτές τις απώλειες, γι' αυτό στην 5η Ολομέλεια ο Ζαχαριάδης έριξε το σύνθημα, ότι αν νικήσουμε, οι Μακεδόνες θα δουν τα όνειρα τους να εκπληρώνονται, δηλαδή ανεξάρτητη Μακεδονία, δηλαδή αποχωρισμός της Μακεδονίας από την Ελλάδα.
Υπάρχει σχέση του κομμουνισμού με τους Εβραίους;
Ο ιδρυτής του ΚΚΕ ο Αβράαμ Μπεναρόγια ήταν Εβραίος; Είναι αλήθεια αυτό;
Ο Αβραάμ Μπεναρόγια ήταν στην Ελλάδα. Μέσα στο ΚΚΕ υπήρξανε εκτός από τους Έλληνες και διάφορες μειονότητες που κατοικούσαν εδώ πέρα: οι Σλαβομακεδόνες, οι Αρμένιοι, οι Τούρκοι, διάφοροι άλλοι και οι Εβραίοι. Δηλαδή μέσα στο κόμμα (ΚΚΕ) υπήρχαν και Εβραίοι, με την διαφορά ότι δεν ήταν αυτοί που είχαν την ηγετική δύναμη.
Οι Εβραίοι, δεν ήταν επικεφαλής του ΚΚΕ και δεν επηρέαζαν αποφασιστικά την πολιτική του.
Η ηγετική ομάδα του ΚΚΕ ήταν Έλληνες, με τη διαφορά ότι ήταν όλοι τους εξαρτημένοι από τους Σοβιετικούς. Δηλαδή μην πιστεύουμε ότι οι Εβραίοι καθόριζαν την πορεία του ελληνικού κομμουνιστικού κινήματος, δεν είχαν τέτοια δύναμη.
Ας πάμε τώρα στην ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου. Ποιοι λάβανε μέρος; Ήταν ο Βελουχιώτης; Ήταν ο ΕΔΕΣ του Ζέρβα; Πήραν μέρος οι Άγγλοι; Η ανατίναξη της γέφυρας φάνηκε τελικά χρήσιμη, ή δεν είχε κανένα νόημα;
Αυτή η ανατίναξη ήταν έργο καταρχήν των Άγγλων, χωρίς την παρουσία των οποίων, δεν θα μπορούσε να γίνει τίποτα. Αυτοί φέρανε τα εκρηκτικά, αυτοί φέρανε τα σχέδια, αυτοί τους δυναμίτες, αυτοί ήταν οι ίδιοι που εκτέλεσαν το έργο. Ουσιαστική ήταν η συμμετοχή τόσο του Ναπολέοντα Ζέρβα με τον ΕΔΕΣ, όσο και του Βελουχιώτη με τον ΕΛΑΣ. Εκεί υπήρξε μια πραγματική σύμπραξη από τις σπάνιες, γιατί πάντοτε αυτές οι δύο ομάδες ήταν αντιμαχόμενες.
Ήταν αποτέλεσμα σύμπραξης, συνεργασίας αυτών των δύο οργανώσεων των αντιστασιακών.
Τώρα, όσον αφορά εάν έπαιξε αποφασιστικό ρόλο, γι' αυτό δεν μπορώ να είμαι βέβαιος.
Λένε ότι βοήθησε πολύ, διότι καθυστέρησε πολύ τη μεταφορά πυρομαχικών προς την Μέση Ανατολή, απ' την άλλη μεριά λέγεται ότι ήταν κάπως καθυστερημένη, διότι ο αγώνας είχε ήδη κριθεί.
Πάντως ήταν μια καλή αντιστασιακή πράξη, η οποία είχε ευρύτερη απήχηση σε όλη την Ευρώπη τότε.
Πως λοιπόν οι νικητές του Εθνικού Στρατού τότε το 1946-49, σήμερα είναι στην αφάνεια, στο περιθώριο στην απομόνωση, ή στην φυλακή αξιωματικοί και ενώ αυτοί που ηττήθηκαν,
το ΕΑΜ- ΕΛΑΣ, ο ΔΣΕ, το ΚΚΕ δηλαδή, είναι στην εξουσία;
Εδώ στην χώρα μας αυτό που συνέβη είναι πρωτοφανές.
Ενώ η Αριστερά ηττήθηκε στο πεδίο της μάχης, νίκησε στο πεδίο της προπαγάνδας.
Είναι παρά πολύ σημαντικό αυτό το πράγμα.
Κυριάρχησε ιδεολογικά η Αριστερά μετά τον εμφύλιο στην Ελλάδα, πέρασε όλες τις θέσεις για τον εμφύλιο, ότι για τον εμφύλιο, φταίξανε οι Άγγλοι, και οι Αμερικανοί κτλ, αυτοί μας οδήγησαν, αυτοί τα κάνανε όλα, ενώ στην ουσία ο εμφύλιος ήταν έργο των Σοβιετικών.
Αλλά πέρασε όλες τις θέσεις της, μόνο που δεν κατάφερε να κυριαρχήσει και πολιτικά.
Πολιτικά παράμεινε ένα μικρό κόμμα με ασήμαντη πολιτική δύναμη, αλλά ιδεολογικά κυριάρχησε. Φτάσαμε στο σημείο στο μεν Φλωράκη να αποδίδονται τιμές και οι του εθνικού στρατού να είναι όλοι στο περιθώριο.
Δηλαδή, η φιλελεύθερη παράταξη, η δημοκρατική παράταξη, υποχώρησε κατά τρόπο επαίσχυντο στο πεδίο της προπαγάνδας και της ιδεολογίας, κατέθεσε τα όπλα και άφησε το ΚΚΕ να κυριαρχεί.
Είναι χαρακτηριστικό δεν ξέρω αν το γνωρίζεις: έξω από την Καστοριά υπάρχει ένα μεγάλο νεκροταφείο, όπου είναι θαμμένοι πάρα πολλοί στρατιώτες του Εθνικού Στρατού. Και όταν πήγε ο Κ. Στεφανόπουλος ο πρώην Πρόεδρος της Δημοκρατίας περιοδεία στην Καστοριά, του είπαν έλα, να αυτοί που πολέμησαν, αγωνίσθηκαν, θυσιάστηκαν, για να είσαι εσύ σήμερα Πρόεδρος Δημοκρατίας, διότι αν δεν θυσιάζονταν αυτοί, δεν θα ήσουν τώρα Πρόεδρος. Και ο Στεφανόπουλος είπε όχι, να μη ξύνουμε πληγές, δηλαδή ξύνουμε πληγές όταν αποδίδουμε τιμές σε αυτούς που πέσανε για να είμαστε ελεύθεροι σήμερα εμείς και να είσαι εσύ Πρόεδρος της Δημοκρατίας; Και δεν ξύνουν πληγές αυτοί οι άλλοι οι οποίο συνεχώς διοργανώνουν μνημόσυνα, τελετές για τον ΔΣΕ;
Μέχρι το 1989 ήξερα ότι αυτό που έγινε το 1946-49 ήταν Συμμοριτοπόλεμος.
Μετά ο Μητσοτάκης για να γίνει πρωθυπουργός έφτιαξε νόμους και τον βάπτισε εμφύλιο.
Ένας νέος λοιπόν, κ. Λαζαρίδη που τον ενδιαφέρει η αλήθεια, η ιστορική αλήθεια και δεν έχει ζήσει τα γεγονότα τότε, τι να πιστέψει;
Τι ήταν τελικά, συμμοριτοπόλεμος ή εμφύλιος;
Διότι η ιστορία και η αλήθεια δεν έχουν ιδεολογία και δεν ανήκουν σε κανένα κόμμα.
Ήταν πόλεμος όπου σκοτώνονταν Έλληνες, άρα εμφύλιος, με την διαφορά ότι ήταν ξενοκίνητος.
Ήταν ξενοκίνητη ανταρσία. Αν θες εγώ να την περιγράψω με δύο λόγια, ήταν μια ξενοκίνητη ανταρσία, στην οποία ανταρσία σκοτώνονταν μεταξύ τους Έλληνες με ευθύνη του ΚΚΕ.
Ποια είναι η στάση του ΚΚΕ και του ΣΥΡΙΖΑ σήμερα για το Κυπριακό και για την Μακεδονία;
Κοίταξε να δεις, για το Κυπριακό και για τα Σκόπια τώρα συμβαίνει να έχω διαφορετικές αντιλήψεις.
Για μεν το Κυπριακό πιστεύω ότι καταστρέψαμε την Κύπρο από λάθη δικά μας, για δε το Μακεδονικό, τα Σκόπια κτλ, η γνώμη μου είναι ότι σκιαμαχούμε, δηλαδή δίνουμε έναν πόλεμο χωρίς νόημα.
Δηλαδή μόνο και μόνο για ψήφους;
Όχι, όχι απλώς διότι αυτό επιτάσσει μια στενή εθνικιστική αντίληψη, η οποία δεν οδηγεί πουθενά.
Λοιπόν είναι μεγάλο το θέμα. Εγώ πιστεύω ότι τους Σκοπιανούς μπορούσαμε να τους πάρουμε από το χεράκι, σαν μικρά παραστρατημένα αδέρφια και να τα οδηγήσουμε δίπλα μας κοντά, μας να τα κατακτήσουμε οικονομικά, πολιτικά, κοινωνικά, όπως ήδη τα έχουμε κατακτήσει οικονομικά, δεν ξέρω αν ξέρεις.
Αυτή τη στιγμή σπαταλούμε πολύ μεγάλο διπλωματικό κεφάλαιο, δίνοντας ένα πόλεμο χωρίς λόγο.
Δηλαδή εμφανίζονται τώρα η Ελλάδα στη διεθνή σκηνή να φοβάται από ένα ασήμαντο πράγμα. Εμφανίζεται δηλαδή ο ελέφαντας να τρομάζει από τις κραυγές ενός ποντικού.
Το ποντίκι όμως έχει την Αμερική στο πλευρό του.
Θα φτάσουμε και εκεί. Γιατί η Αμερική θα θυσίαζε την συμμαχία με την Ελλάδα, μια χώρα η οποία έχει και δυναμικό, οικονομικό πολιτικό κτλ., για να στηρίξει μια χούφτα ανθρώπους οι οποίο είναι ένα μείγμα, Σλάβοι, Αλβανοί, Αρμένιοι, Τούρκοι και δε ξέρω εγώ τι άλλο; Γιατί ντε και καλά θεωρούμε ότι αυτό είναι υποκίνηση των Αμερικανών, από την στιγμή που με το όνομα Μακεδονία τους έχουν αναγνωρίσει 125 χώρες, μεταξύ των οποίων όλες οι μεγάλες δυνάμεις του κόσμου; Δηλαδή σε τι φταίνε οι Αμερικανοί που στηρίζουν και αυτοί την άποψη που μπορούν να έχουν ένα όνομα όπως το θέλουνε, αφού όλοι αυτοί η πολιτισμένη ανθρωπότητα, η διεθνής κοινότητα τους έχει αναγνωρίσει, έτσι δεν είναι;
Για το ΑΚΕΛ ποια η άποψή σας; Για το Κυπριακό τότε, ακολουθούσε την γραμμή Ζαχαριάδη;
Το ΑΚΕΛ έκανε τα λάθη που ήταν επόμενο να κάνει ως τμήμα του παγκόσμιου κομμουνιστικού κινήματος. Το ΑΚΕΛ ενώ μπορούσε τώρα πρόσφατα με το Σχέδιο Ανάν, να βοηθήσει να βρεθεί μια λύση, δυστυχώς δεν τα κατάφερε. Παλαιότερα είχε μια μπερδεμένη γραμμή επί Εζεκία. Στην ΕΟΚΑ δεν υπήρχε μια ξεκαθαρισμένη γραμμή. Πολεμούσε το ΑΚΕΛ υποτίθεται ενάντια στους Αμερικάνους, Άγγλους, κλπ. Και απέρριπτε όλα τα σχέδια που υπέβαλαν τότε για το Κυπριακό όλες οι μεγάλες δυνάμεις. Δηλαδή εμείς δεν απορρίψαμε μόνο το σχέδιο Ανάν, η Κύπρος και οι Έλληνες μαζί, φυσικά και το ΑΚΕΛ μαζί, απέρριψαν κατά καιρούς όλα τα σχέδια που προωθούσαν οι μεγάλες δυνάμεις και η διεθνές κοινότητα, σχέδια που είχαν υποβληθεί για την επίλυση του Κυπριακού. Όλα αυτά απορρίφθησαν και απορρίφθησαν και με ευθύνη και του ΑΚΕΛ, το οποίο δυστυχώς και αυτό δεν έπαιζε τον ρόλο που έπρεπε να παίζει.
Ο Βελουχιώτης φέρει μεγάλο μέρος της ευθύνης για τα εγκλήματα
Τι ήταν ο Βελουχιώτης κ. Λαζαρίδη; Ήρωας ή σφαγέας; Ποιο ήταν το τέλος του;
Ο Βελουχιώτης καταρχής ήταν ένας αντιστασιακός. Ένας ηγέτης στρατιωτικός, αντιστασιακός, ο οποίος πραγματικά έπαιξε ηγετικό ρόλο στην ανάπτυξη της αντίστασης στην Ελλάδα. Και γι' αυτό τον λόγο είναι άξιος κάθε τιμής, ως αντιστασιακός ηγέτης. Διότι τότε έπρεπε να πολεμήσουμε, να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να διώξουμε τους Γερμανούς, για την ελευθερία και την ανεξαρτησία μας.
Αυτό έπρεπε να γίνει. Στο θέμα αυτό έπαιξε ηγετικό ρόλο ο Βελουχιώτης, με την διαφορά ότι ο Βελουχιώτης και συλλογικά η ηγεσία του ΚΚΕ, πέρα από την αντίσταση κατά των Γερμανών, μόνιμο και σταθερό στόχο είχαν την κατάκτηση της εξουσίας μετά την αποχώρηση των Γερμανών.
Δηλαδή η αντίσταση δεν ήταν ο μοναδικός στόχος του ΚΚΕ και του Βελουχιώτη.
Ήταν διπλός στόχος, ΔΙΠΛΟΣ ΣΤΟΧΟΣ. Και αντίσταση για την απελευθέρωση της Ελλάδος και δημιουργία των προϋποθέσεων για να καταλάβουμε την εξουσία μετά την αποχώρηση των Γερμανών.
Γι' αυτό τον λόγο βλέπεις, από την μια μεριά λέγανε ελάτε όλοι να πολεμήσουμε, να ενωθούμε κατά των Γερμανών, από την άλλη μεριά όμως φωτιά και τσεκούρι σε όλους τους άλλους που δεν ήταν μαζί μας. Γι' αυτό και η δολοφονία του Συνταγματάρχου Ψαρρού και η διάλυση του Συντάγματος 5/42, γι' αυτό και η εξόντωση όλων των άλλων εθνικιστικών οργανώσεων και ομάδων και στην Πελλοπόνησο και στην Μακεδονία και αλλού, γι' αυτό και όλα αυτά τα εγκλήματα για τα οποία ευθύνονται το ΚΚΕ και η ηγεσία του, αλλά μεγάλο μέρος την ευθύνης φέρει και ο Βελουχιώτης.
Μεγάλο μέρος ευθύνης για εγκλήματα που έγιναν εις βάρος Ελλήνων αγωνιστών, Ελλήνων πατριωτών, φέρει και ο Βελουχιώτης. Αυτή είναι η διπλή υπόστασή του: είναι αγωνιστής αντιστασιακός, αλλά είναι και ένας άνθρωπος που διέπραξε εγκλήματα εν ονόματι του τελικού σκοπού, ποιου;
Το να κάνουμε την Ελλάδα ελεύθερη, ανεξάρτητη σοσιαλιστική, ενταγμένη όμως στο σοβιετικό άρμα.