Τη βιογραφία του Απολλώνιου του Τυανέα ανέλαβε να συγγράψει τον 3° αι. μ. Χ.
Στο έργο του "Τα ές τον Τυανέα Απολλώνιον" σε οκτώ βιβλία, παρουσιάζει τον Απολλώνιο τον Τυανέα ως τον διασημότερο κήρυκα του ηθικού καθαρμού και ως την πιο αξιοπερίεργη συγχρόνως μορφή του Νεοπυθαγορισμού στην πρώτη περίοδο του (β' μισό του 1 αι. μ. Χ. ).
Απολλώνιος ο Τυανέας |
Ο Φιλόστρατος γράφει πως η μητέρα του Απολλώνιου είδε ένα όνειρο λίγο πριν από τη γέννησή του. Της παρουσιάστηκε στο όνειρό της ένας θεός. Όταν τον ρώτησε για το μέλλον του παιδιού το οποίο θα γεννούσε, αυτός της απάντησε: Θα γεννήσεις Εμένα !
- Και ποιός είσαι εσύ τον ρώτησε εκείνη.
- Είμαι ο Π ρ ω τ ε ύ ς, ο θαλάσσιος γέρων.
Πράγματι ο Απολλώνιος, είχε την ικανότητα να προβλέπει το μέλλον σαν τον Πρωτέα, να ελέγχει όλες τις καταστάσεις και να διαφεύγει από κάθε κίνδυνο που συναντούσε.
Η μητέρα του Απολλώνιου, λίγο πριν τον γεννήσει πήγε σ' ένα λιβάδι για να μαζέψει λουλούδια. Εκεί νύσταξε και κοιμήθηκε, ενώ ένα σμήνος λευκών κύκνων την περικύκλωσε με σηκωμένα τα φτερά προς τον ουρανό, κάτω από τον ήχο ενός μελωδικού παιάνα. Καθώς ξυπνούσε από αυτήν την εξαίσια μελωδία γέννησε τον θεόσταλτο Απολλώνιο, χωρίς πόνο. Ταυτόχρονα, ένας κεραυνός σταλμένος από τον Δία έπεσε δίπλα του χωρίς να τον αγγίξει.
Από μικρή ηλικία φανερώθηκαν τα πλούσια χαρίσματά του. Είχε μεγάλη ευφυία, πολύ δυνατή μνήμη και έκφραζε ό,τι διάβαζε με πολύ μεγάλη ευφράδεια. Ο πατέρας του τον έστειλε σε ηλικία 14 χρόνων στην Ταρσό της Κιλικίας, δίπλα στον μεγάλο ρήτορα Ευθύδημο από τη Φοινίκη, για να τον διαπαιδαγωγήσει. Αργότερα πήγε στις Αιγές των Τυάνων, όπου μυήθηκε στη φιλοσοφία του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη, του Χρύσιππου, του Επίκουρου και άλλων φιλοσόφων. Δήλωνε θαυμαστής του Πυθαγόρα και έζησε σύμφωνα με τα πρότυπα του Πυθαγορισμού. Δώρισε την έπαυλή του στον τότε Δάσκαλο της Πυθαγόρειας σχολής Εύξενο και από 16 χρονών άρχισε να ζεί πολύ πειθαρχημένα. Δεν έτρωγε κρέας παρά μόνο χόρτα και καρπούς. Έπινε μόνο νερό και απέφευγε οτιδήποτε προερχόταν από ζώα. Μόνιμη κατοικία του ήταν τα Ιερά.
Ο Απολλώνιος ο Τυανέας ήταν ένας πραγματικός φιλόσοφος. Αυτό φαίνεται όχι μόνο από τις Διδασκαλίες που διέδωσε, άλλα κυρίως από τον τρόπο που τις εφάρμοζε. Ήταν ένας πρακτικός φιλόσοφος και για κάθε διδασκαλία του έβρισκε ένα πεδίο εφαρμογής μέσα στην κοινωνία. Ο Φιλόστρατος αναφέρει πως σε κάθε χώρα που ταξίδευε έδινε συμβουλές στους άρχοντες οι οποίοι τις εφάρμοζαν προς όφελος όλων των ανθρώπων.
Δεν ήταν απλώς ένας ρήτορας αλλά ήταν ένας πραγματικός αναζητητής της αλήθειας. Μέσα από όλα τα φιλοσοφικά συστήματα αναζήτησε και βρήκε τις πιο εσωτερικές διδασκαλίες και τις έκανε τρόπο ζωής.
Ακολουθώντας πιστά τα διδάγματα του Πυθαγόρα ασκούσε αυστηρή δίαιτα για το σώμα και, σαν αποτέλεσμα της πνευματικής του εξέλιξης, άσκησε τον αυτοέλεγχο και την πενταετή σιωπή. Η πρακτική εφαρμογή των διδασκαλιών τού πρόσφερε τη δυνατότητα να αναπτύξει υπερφυσικές δυνάμεις σε τέτοιο βαθμό που οι άνθρωποι τον θεοποίησαν. Πάνω απ' όλα όμως, αυτό που χαρακτήρισε τον Απολλώνιο ήταν ότι σε όλη του την ζωή τον συνόδεψε η Αρετή.
Ταξιδεύοντας σχεδόν σε όλον τον τότε γνωστό κόσμο, σε Ανατολή και Δύση ήρθε σε επάφή με πολλά και διαφορετικά ιερατεία. Οι Ιερείς τον αποδέχτηκαν σαν ένα μεγάλο Ιερέα ο οποίος είχε την ικανότητα να επικοινωνεί με άλλες διαστάσεις και άλλα υπερανθρώπινα όντα. Σιγά-σιγά η φήμη του απλώθηκε σε όλες τις περιοχές της Παμφυλίας, της Κιλικίας, της Παλαιστίνης και της Αραβίας. Ταξίδεψε και στην Ινδία για να αναζητήσει εκεί τους Διδασκάλους για τους οποίους υπήρχε η φήμη ότι εφάρμοζαν τις διδασκαλίες που πρέσβευαν, για το καλό όλων των ανθρώπων. Έτσι ξεκίνησε ένα μακρυνό ταξίδι, αρκετά δύσκολο για την εποχή εκείνη και μέσα από θαυμαστές περιπέτειες φθάνει στη χώρα των φιλοσόφων.
Σε όλα τα ταξίδια του τον ακολουθούσαν μαθητές του. Ο Δάμις ήταν ο πιο πιστός και αργότερα έγραψε με κάθε λεπτομέρεια τη βιογραφία του Δασκάλου του. Με βάση αυτά τα γραπτά ο Φλάβιος Φιλόστρατος έγραψε τον βίο του Απολλώνιου του Τυανέα.
Υπάρχουν πολλές αναφορές για την ζωή και το έργο του μεγάλου φιλοσόφου. Τον αναφέρουν ο Δίων Κάσσιος, ο Αμμιανός Μαρκελίνος, ο Λουκιανός Ιεροκλής, ο Ευσέβιος, ο Κασσιόδωρος, ο Φώτιος και πολλοί άλλοι.
Ο γνωστός εσωτεριστής Ελφάς Λευϊ ερμηνεύει και αποκαλύπτει ερμητικές και αλχημικές διδασκαλίες που είναι διάσπαρτες μέσα στις αναφορές για τον Απολλώνιο. Η Έλενα Πέτροβνα Μπλαβάτσκυ αφιερώνει ένα ειδικό κεφάλαιο σε έναν από τους τόμους της Μυστικής Διδασκαλίας, κατατάσσοντας τον Απολλώνιο στους μεγαλύτερους Μυημένους Διδασκάλους όλων των εποχών.
Η παράληλη ανάπτυξη του χριστιανισμού, την εποχή εκείνη, είναι η βασική αιτία που η φήμη του Απολλώνιου καλύφθηκε με γκρίζα πέπλα και το έργο του έμεινε άγνωστο για πολλά χρόνια.
Ο Απολλώνιος ασχολήθηκε με την αναγέννηση και την διατήρηση σε υψηλά επίπεδα, των Ιερατείων τα οποία βρίσκονταν γύρω από τη Μεσόγειο. Ταξίδεψε στην Κύπρο, την Έφφεσο, τη Χίο, τη Ρόδο, την Κρήτη, την Αθήνα και τη Σπάρτη. Αργότερα επισκέφτηκε την Αίγυπτο, την Ιταλία και την Ισπανία. Ήρθε σε επαφή με Ρωμαίους αυτοκράτορες, τους οποίους συμβούλεψε και τους έστρεψε προς το Καλό. Η θέλησή του για την αυστηρή εφαρμογή των Διδασκαλίων με στόχο το κοινό Καλό, τον έφερε σε σύγκρουση με το κατεστημένο κι έτσι φυλακίστηκε και εκδιώχθηκε από τον Δομιτιανό. Γρήγορα όμως ελευθερώθηκε και συνέχισε απτόητος το ιερό του έργο.
Μια προσεκτική μελέτη των αναφορών για τον Απολλώνιο αποκαλύπτει ότι ο μεγάλος αυτός φιλόσοφος εκδήλωνε πολύ φυσικά με απλό και αποτελεσματικό τρόπο τις υπαρανθρώπινες δυνάμεις του. Θεράπευσε πάρα πολλούς ανθρώπους από ανίατες ασθένειες, εμφανιζόταν σε πολλά και διαφορετικά μέρη ταυτόχρονα, έκανε προγνώσεις για το άμεσο μέλλον που σε λίγες μέρες επαληθεύονταν, καταλάβαινε όλες τις γλώσες χωρίς ποτέ ο ίδιος να τις έχει διδαχθεί και τέλος του αποδίδονται ακόμα και αναστάσεις νεκρών.
Ο ίδιος δεν έκανε επίδειξη των δυνάμεών του, άλλα βοηθούσε ανθρώπους και λαούς που είχαν άμεση ανάγκη, με στόχο την απαναφορά των ανθρώπων στο σωστό δρόμο. Έτσι προκάλεσε το θαυμασμό και την αποδοχή χιλιάδων ανθρώπων άλλα και τη συκοφαντία και τη διαστρέβλωση των ενεργειών του από άλλους.
Αν κάποιος έχει τη δυνατότητα να εμβαθύνει πιο πολύ στη μελέτη και την έρευνα για την ζωή και το έργο του Απολλώνιου, καταλαβαίνει ότι ο Απολλώνιος ξεφεύγει από τα ανθρώπινα πλαίσια. Τον βλέπουμε να διορθώνει και να κατευθύνει ιερείς και ιερατεία για να αποκατασταθεί με πιο σωστό τρόπο η επικοινωνία των ανθρώπων με το θείο. Διδάσκει τον σφαιρικό τρόπο αντίληψης των πραγμάτων, την ανεκτικότητα στο διαφορετικό, την αναζήτηση της αλήθειας και την αποφυγή από τον φανατισμό και τον δογματισμό που βλάπτει τους ανθρώπους. Δίνει σημασία και στην παραμικρή λεπτομέρεια της καθημερινής ζωής του απλού ανθρώπου, γι αυτό τον βλέπουμε να κατευθύνει βασιλείς άλλα και να συγκρούεται με το κατεστημένο της εποχής, αμετακίνητος.
Η ζωή και του έργο του Απολλώνιου του Τυανέα μπορεί να αποτελέσει πρότυπο και πηγή πρακτικών Διδασκαλιών, για όποιον θέλει να ακολουθήσει ένα δρόμο εξέλιξης, ένα δρόμο μαθητείας με ανοιχτό μυαλό και χωρίς προκαταλήψεις, με στόχο έναν καλύτερο άνθρωπο και μια καλύτερη κοινωνία.